GELENEKSEL ÇİN FESTİVALLERİ

      Zengin kültürü ve uzun tarihiyle Geleneksel Çin Festivalleri, Çin Kültürünün önemli bir parçasıdır. Festivallerin çoğu, Çin'in ilk birleşik ve merkezi iktidar olan Qin Hanedanı (M.Ö 221-206) döneminde şekillenmiştir. 

      Çin, Han Hanedanı M.Ö (206-220) döneminde büyük bir gelişim süreci geçirmiş ve başlıca geleneksel festivaller bu dönemde yerleşmiştir. En zengin dönem sayılan Tang Hanedanlığı'nda (M.S 618-907) ise festivaller daha eğlenceli bir hal almıştır.

     Çin, çok geniş topraklara sahip olduğu için farklı yerlerde değişik festivalleri vardır. Bu geleneksel festivaller farklı bölgelerde ve çeşitli kültür farklı bölgelerde ve çeşitli kültürlerden beslenmiştir. Bu festivaller Çin ulusu ve misafirleri için değerli kültür miraslarıdır.

BAHAR FESTİVALİ

   Bahar Festivali Çinlilerin en önemli bayramıdır. İçeriği ve insanların kutlama biçimleri zaman içinde değişmekle birlikte Bahar Bayramı'nın Çinlilerin hayatındaki yeri hiç değişmez. Bahar Festivali'nde en önemli günler festival arifesi ve bayramın ilk üç günüdür. Bu bayramı karşılamak için gerek şehirlerde gerekse köylerdeki Çinliler çeşitli hazırlıklar yaparlar. 

   Çin’in çeşitli bölgelerinde insanlar Bahar Bayramı’nı değişik gelenek ve adetlerle kutlarlar. Yılsonu akşam yemeği her zamankinden daha çeşitli ve zengindir. Çin’in kuzeyinde ve güneyinde yılsonu gecesinde aile fertleri bir araya gelerek kavuşma yemeği yerler Bu yemekler arasında mutlaka ‘soya peyniri, tavuk ve balık bulunmaktadır. Bunun sebebi Çince telaffuzları ‘ji’,‘yü’ ve ‘doufu’ olan bu kelimelerin anlamı ‘şans’, ‘bolluk’ ve ‘zenginlik’tir. 

    Yeni yıla uyanan Çinliler yeni kıyafetlerini giyerler ve büyüklerine yeni yıl hediyelerini takdim ederler. Çocuklara da yeni yıl hediyesi olarak kırmızı bir zarf içinde para verilir. Bahar Bayramı’nı kutlama etkinlikleri rengarenk geçer. Televizyon kanallarında çeşitli programlar yayınlanır. Bazı yerlerde yerli operalar ve filmler gösterilir.

FENER FESTİVALİ

        

      Fener Festivali ay takviminde 1. Ayın 15. Gününe denk gelmektedir. Miladi takvime göre genelde şubat ya da mart ayındadır. Bu festival Batı Han Hanedanı döneminde önem kazanmıştır. O akşam, Çin’de halk arasında renkli fenerler asma geleneği vardır. Her çeşit ve boyutta fenerler sokaklara asılır. Bu nedenle bu bayrama Fener Bayramı denir. 

      Günümüze kadar her yıl Fener Festivali tüm ülkede coşkuyla kutlanmaktadır. Çin’de bu bayram çok farklı şekillerde kutlanır. Ancak, yuanxiao ve fenerler bu festivali simgeleyen en popüler ögelerdir. Eskiden festival öncesinde ve sonrasında, insanlar mutlu bir aile ortamı yaratmak için ‘aile üyelerinin bir araya gelmesi’ anlamını taşıyan kırmızı fenerler asılırdı. 

      Çin resmi ve kağıt kesme sanatı gibi Çin’in geleneksel sanatlarını bir araya getiren Çin feneri, çeşitli bölgelerde üretilen bambu, ahşap, kumaş, tel gibi malzemelerden yapılmaktadır. Bu bayramın en önemli etkinliği fenerleri ve gösterileri izlemektir. Çocuklar da kendi yaptıkları ya da satın aldıkları fenerleri tutarak sokaklarda gezerler. Fener Festivali’ nde ‘yuanxiao’ denilen pirinçten yapılan hamur tatlısı tüketilir.

DRAGON BOAT FESTİVALİ (DUANWU JİE)

    Dragon Boat Festivali geleneksel bir Çin Festivalidir. Yaklaşık 2000 yıldan daha fazla bir geçmişe sahiptir. Çin’in Ay Takvimine göre,5.ayın 5. günü Duanwu Bayramı olarak kutlanır. Duanwu Bayramı, Bahar Bayramı ve Güzortası bayramıyla birlikte Çin’in geleneksel bayramlarından biri olarak kabul edilmektedir. Bu bayramın Duanwu olarak adlandırılmasının nedeni; ‘duan’ ilk anlamına gelmektedir. ‘İlk 5’ ise ‘duanwu’dur. Çin takvimine göre Mayıs ‘Wu’ ayıdır. Bunun için 5. Ayın 5. Günü de ‘Duanwu’ olarak adlandırılır. 

    Duanwu Bayramı’nın arife akşamı her aile bayramda yemek üzere ‘zongzı’ hazırlar. Duanwu Bayramı’nda insanlar birbirlerini ziyaret ederler. Yemekler yenir. Yemeklerden başka bu bayrama özgü süs gelenekleri de vardır. Çin’in güneyinde Yangtze Nehri’nin orta ve aşağı kesimlerinde, ejderha kayıkları yarışmalarının düzenlenmesi de Duanwu Festivali’nin en önemli unsurlarındandır. Söylentilere göre, bu gelenek de şair ‘Qu Yuan’la ilgilidir. 

    Yine söylentilere göre halk Qu Yuan ‘ın kendini nehre attığını duyunca onu kurtarmak için hemen kayıklarla olay yerine yetişmeye çalışmış. Daha sonra bu hikaye Duanwu Bayramı’nda ejderha kayıkları yarışması düzenleme geleneği haline geldi. Çin Ay Takvimi’ne göre, her yılın 5. ayının 5. günü nehir ve göllerin sahilinde düzenlenen ejderha kayıkları yarışması, görkemli bir bayram şenliğidir. Bazı yerlerde 50-60 ejderha kayığı birden yarışmaya katılır. Her kayığın başında, Değişik şekillerde tahta üzerine oyulan rengarenk ejderha taşı bulunur. Her kayıkta davul ve ‘gong’sesleri göğü çınlatır. Duanwu Bayramı coşkuyla kutlanır.

QİNGMİNG FESTİVALİ

      

    Qingming Festivali , Çin’de 24 mevsimsel ayrım noktalarından birine denk gelir ve her yıl genelde 4-6 Nisan arasında kutlanır. Festivalden sonra havalar ısınmaya başlar ve yağışlar çoğalır. Çingming Festivali sadece tarım üretimine rehberlik etmesi için kutlanmaz; aynı zamanda bir anma merasimidir,Çinliler yılın bu zamanı ölülerini anarlar, mezarları ziyaret ederler.

KAYNAKLAR

1.www.cinkultur.com

2.www.turkcindostlukvakfı.org.tr

3.www.sinoturkish.com

4.www.turkish.cri.cn/chinaabc.com

5.tr.wikipedia.org

Not: Bu çalışma lise öğrencilerinin Çin Kültürü hakkında genel bilgi sahibi olmalarını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.